Liander slaat alarm: industrie heeft 50 procent meer stroom nodig, 5 keer zoveel batterijen verwacht

Dat blijkt uit de jaarlijkse inventarisatie door Liander. Daan Schut, lid van de raad van bestuur van moederbedrijf Alliander, roept de politiek op om snel nieuwe regels te stellen. Ook is er volgens de topman gedragsverandering nodig om onbenutte ruimte op het elektriciteitsnet beter te gebruiken.

50 procent meer
Waar ondernemers in 2021 nog dachten de komende 10 jaar structureel 30 procent meer elektriciteit nodig te hebben, is dat in de nieuwe uitvraag van Liander al opgelopen tot 50 procent ten opzichte van het huidige verbruik. Ondernemers maken bovendien haast met hun plannen, ze denken het leeuwendeel van die extra capaciteit al de komende 3 tot 4 jaar nodig te hebben.

Liander houdt bij de grootschalige uitbreidingen van het elektricteitsnet rekening met de enorme extra vraag naar – al dan niet duurzame – elektriciteit door grootverbruikers, maar ziet ook dat de vraag van ondernemers door geopolitieke ontwikkelingen veel sneller komt dan verwacht. Naast aanhoudende productiegroei noemen de ondernemers de omschakeling van gas naar elektriciteit en elektrisch laden van voertuigen als belangrijkste reden voor hun verwachte extra vraag. De grootste ‘groeiers’ zijn de industrie, gevolgd door datacenters, zakelijk vastgoed en de glastuinbouw. De netbeheerder waarschuwt dat niet alles tegelijk kan en roept overheden op ruimtelijke inpassing voor nieuwe elektriciteitsstations te versnellen. Ook benadrukt de netbeheerder dat ondernemers een deel van de oplossing kunnen bieden door hun bedrijfsprocessen flexibeler te maken en meer elektriciteit af te nemen in de daluren. Daardoor kunnen meer ondernemers aangesloten worden op het elektriciteitsnet.

Nieuwe regels
‘Wij zien dat ondernemers nu vooral grote stappen willen zetten met de verduurzaming van hun bedrijfswagens, en voor hun warmteproductie van aardgas overstappen op industriële elektrische boilers’, vertelt Schut. ‘Hiervoor vragen zij zeer grote vermogens aan. Daarom werken wij hard aan de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Buiten de pieken op het elektriciteitsnet om is er op veel plaatsen nog veel ruimte op het net. Om die goed te benutten, is ook een gedragsverandering van ondernemers noodzakelijk, want zij kunnen veel meer rekening houden met de beschikbaarheid van capaciteit op het net door hun bedrijfsprocessen anders in te richten. En bijvoorbeeld elektrische boilers alleen tijdens de rustige momenten op het stroomnet verwarmen, net als het laden van hun elektrische trucks, busjes en auto’s. Wij werken als netbeheerders ook samen met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) om dit voor ondernemers aantrekkelijker te maken. Bijvoorbeeld door fiscaal interessante tijdsgebonden contracten aan te bieden voor de daluren op het net en door groepscontracten mogelijk te maken.’

Batterijen
Ondernemers in alle segmenten verwachten fors meer elektriciteit te gaan verbruiken, zo blijkt uit de uitvraag van Liander. In totaal gaat het de komende jaren in het verzorgingsgebied van Liander om een groei van 3,3 gigawatt. Dat is vergelijkbaar met de elektriciteitsvraag van 4 keer de stad Amsterdam. Om de ondernemers in hun vraag te voorzien, zijn ruim 30 nieuwe, grote elektriciteitsverdeelstations van 1 à 2 hectare oppervlak nodig.

Liander werkt samen met de andere netbeheerders overal aan verzwaring en uitbreiding van het stroomnet, maar een dergelijke uitbreiding op de termijn van 3 tot 4 jaar die ondernemers aangeven, is onmogelijk benadrukt de netbeheerder. Dit vanwege de lange procedures en vergunningen en een tekort aan technici en materialen. Een groeiend deel van de ondernemers denkt de komende jaren industriële batterijen – 5 keer zo vaak ten opzichte van vorig jaar – en elektrische boilers – 3 keer zo vaak – in te gaan zetten. Deze ontwikkelingen vragen veel capaciteit van het elektriciteitsnet. Verder geven de respondenten aan te rekenen op een sterke toename van oplaadpunten voor elektrisch vervoer bij hun onderneming, want 27 procent van de respondenten verwacht hier de komende jaren mee aan de slag te gaan.

Grotere elektriciteitsaansluiting
Ruim 10 procent van de respondenten verwacht de komende jaren dusdanig meer elektriciteit te gaan verbruiken dat ze daarvoor een grotere elektriciteitsaansluiting nodig hebben. Als dit percentage representatief is voor alle grootverbruikers van Liander, dan betekent dit dat de netbeheerder de komende jaren ruim 3.000 opdrachten voor het verzwaren van aansluitingen gaat krijgen, waar dat er nu nog maar 150 à 200 per jaar zijn.

Doordat Liander, net als de rest van Nederland, kampt met een groot tekort aan technici zullen de wachttijden hierdoor nog veel meer oplopen. Dit betekent dat ondernemers, die momenteel al gemiddeld 1,5 jaar op een aansluiting of verzwaring van hun aansluiting wachten, nog langer zullen moeten wachten.