logo
© GIGA Storage
© GIGA Storage
2 december 2023

Het Dilemma | Moet Nederland België volgen en een flexibiliteitsveiling invoeren?

Wat zijn de voordelen van een capaciteitsmechanisme, voor flex op het net en de batterijsector? Moet Nederland dit zo snel mogelijk invoeren? Solar Magazine bespreekt dit dilemma met Lars Rupert van GIGA Storage.

Hoe gaat het met GIGA Storage?
‘Goed. We sloten vorig jaar de GIGA Buffalo aan. Deze batterij was tot afgelopen week met haar vermogen van 25 megawatt en een opslagcapaciteit van 48 megawattuur de grootste operationele batterij van Nederland. We hebben diverse nieuwe projecten in ontwikkeling, bijvoorbeeld een batterij met een vermogen van 300 megawatt en een opslagcapaciteit van 1.200 megawattuur in de haven van Delfzijl en nog zo’n systeem in Kinrooi in Vlaanderen. Voor dat laatste is de vergunningaanvraag net ingediend. Ondertussen zijn we doorlopend in gesprek, met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en Netbeheer Nederland.’

Want?
‘De businesscases voor grote batterijen zijn en blijven uitdagend in Nederland. Die gesprekken, waarbij ook andere batterijontwikkelaars natuurlijk zijn betrokken, hebben inmiddels echter wel wat opgeleverd. Het voorstel dat nu voorligt omvat een alternatieve transportovereenkomst, waarbij de capaciteit flexibel wordt aangepast aan de behoefte van het net. Op het transporttarief is een vrijstelling van het jaarlijkse kilowatt-contractdeel van toepassing en een korting op de maandelijkse kilowatt-max, afhankelijk van het netgebruik. Dat zou onder de streep uitkomen op 65 tot 68 procent korting ten opzichte van het normale transporttarief.’

Waarom duurde dit zo lang en helpt het de sector?
‘Een gelijk speelveld is het uitgangspunt, die korting geldt dus voor iedere aanbieder van flexibiliteit – groen, grijs of zwart. Ook dat maakt het complex. Maar de korting op het transporttarief is redelijk goed nieuws voor batterijontwikkelaars. Het helpt bij het ontwikkelen van rendabele projecten, en is dus tevens goed voor onze energietransitie.’

Jij bent dus blij?
‘Deze aanpassing van de transporttarieven haalt een deel van de belemmeringen weg, zorgt ervoor dat we meer batterijprojecten kunnen bouwen en in gebruik nemen. Als ondernemer zie ik het dus als een positieve ontwikkeling. Maar als je meer afstand neemt, kun je je afvragen of dit de beste oplossing is. Die batterijen zijn nodig in Nederland, daar is iedereen het over eens. Ze kunnen bijdragen aan het tegengaan van congestieproblematiek en op de langere termijn leverzekerheid van stroom garanderen. De transportkosten helemaal wegnemen voor batterijen is in Nederland geen optie. Daarom worden meer structurele mogelijkheden verkend.’

Demissionair klimaatminister Jetten schreef in een recente Kamerbrief in gesprek te gaan met deskundigen ‘om de ontwikkeling van het elektriciteitssysteem te bespreken en hierbij specifiek in te gaan op voor- en nadelen van eventuele capaciteitsmechanismen’ en de Tweede Kamer begin 2024 over de uitkomsten te informeren.
‘Een capaciteitsremuneratiemechanisme (CRM) is een zeer geschikt middel en kan een gezonde businesscase voor batterijen creëren. Door het juridische kader wellicht efficiënter dan een additionele korting op de transporttarieven.  Waar zo’n mechanisme werd ingevoerd, kwam de markt voor grote opslagsystemen los. Dat zagen we bijvoorbeeld in Engeland, Italië en nu ook in België. In Nederland zal het niet anders zijn, waarbij natuurlijk wel gekeken moet worden naar de juiste invulling.’

Er moet zo snel mogelijk een capaciteitsveiling komen, net zoals in België?
‘België is Nederland niet. Daar worden de kerncentrales uitgefaseerd. Daarmee kan de leverzekerheid van elektriciteit in gevaar komen op de momenten dat het aanbod de vraag niet aankan. Daarom is een veiling voor additioneel vermogen opgezet. Die is dus gericht op extra stroom leveren als dat echt nodig is, bijvoorbeeld door exploitanten van gascentrales, pv-installaties en batterijen, maar ook voor bedrijven die hun stroomvraag terugschakelen op die momenten.’

In Nederland zou het anders moeten?
‘Hier hebben we vooral een congestieprobleem. Een Nederlands CRM zal mogelijk daaraan gekoppeld moeten worden. De vraag is dan wel hoe je dat inricht. Mag iedereen meedoen, of alleen projecten op bepaalde plekken in het land? In het laatste geval zou je weer een ongelijk speelveld creëren. En als het een pure flextender betreft met als voorwaarde dat je niet op andere markten mag acteren, dan moeten de vergoedingen wel hoog genoeg zijn, wat weer zorgt voor een verhoging van de energierekening in plaats van een verlaging. Zonder een juist instrument komen de investeringen in batterijsystemen er niet.’

Er zit ook een ander subsidie-instrument in de pijplijn in het kader van een verplichte batterij bij ieder zonnepark.
‘Die subsidie is aangekondigd en wordt nu uitgewerkt door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Deze batterijen mogen gedurende de helft van het jaar overdag niet invoeden. Dit helpt het net en vermindert een ongelijk speelveld ten opzichte van standalone-batterijen die geen subsidie krijgen. Hierdoor is de subsidie voor deze batterijen zeer hoog per kilowattuur. Dit betalen alle gebruikers via hun energierekening. Deze subsidie leidt volgens ons dus tot een hogere kilowattuurprijs voor groene stroom. Onze boodschap is juist dat batterijen zorgen voor een lagere energieprijs. Ook wat dit betreft is een CRM dus een veel beter alternatief. Door meer opgesteld batterijvermogen in te zetten, wordt de – duurzaam – opgewekte elektriciteit in geheel Nederland veel efficiënter gebruikt. Hierdoor daalt de energieprijs voor alle gebruikers, meer dan de hoogte van de capaciteitsvergoedingen voor de flex-assets.’

Deel dit artikel:
In samenwerking met
storage_magazine_logo

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten