Arbeidsinspectie: ‘Verbetering veilig werken op hoogte door installateurs zonnepanelen blijft uit’

De meldingen over onveilig werken op het dak door installateurs stijgen en die worden allemaal opgevolgd. De al eerder opgevoerde controles ‘op straat’ blijven. Met name de proactieve aanpak wordt geïntensiveerd. ‘Er gebeuren gewoonweg te veel ongelukken’, aldus projectmanager Jane Tijssen. ‘Dat moet veranderen. Wij zetten ons daarvoor in, willen samenwerken. Maar de primaire verantwoordelijkheid ligt bij de bedrijven en de sector zelf.’

Bewustzijn consumenten
Begin 2023 luidde de Nederlandse Arbeidsinspectie de noodklok aangaande het gebrek aan veilig werken door installateurs van zonnepanelen. 7 op de 10 leven de Arbowet niet na. De consequenties zijn ernstig. In de 1,5 jaar daarvoor meldden werkgevers 40 ongelukken, waarvan 4 met een dodelijke afloop. Bij 50 procent was sprake van botbreuken, 20 procent van hersenschade en 10 procent leidde tot blijvend letsel. In 4 van de 5 gevallen was de oorzaak een val van het dak. De inspectie maakte het monitoren van meldingen, het opvolgen van incidenten en actieve inspectie tot een speerpunt. Daarnaast ging de organisatie in gesprek met diverse stakeholders. Wat heeft dat opgeleverd?

‘De cijfers van het afgelopen jaar stemmen niet positief’, aldus Tijssen. ‘Zo telden we 3 dodelijke incidenten en 40 meldingsplichtige ongevallen in de pv-branche. Tegelijkertijd zagen we wel een wezenlijke groei in het bewustzijn van burgers over het belang van veilig werken op het dak, wat natuurlijk een goede zaak is. Kregen we in 2022 nog zo’n 100 bezorgde telefoontjes van particulieren, in 2023 waren dat er ongeveer 330.’

Een andere opvallende ontwikkeling is volgens Tijssen dat steeds meer ongelukken vallen door het dak betreffen, bijvoorbeeld door het betreden van lichtplaten op stallen en omdat er zonnepanelen op daken worden gelegd die daar constructief niet tegen bestand zijn. Desalniettemin verandert er grosso modo weinig wat betreft het type ongelukken, constateert ze. Doorgaans betreft het installateurs die niet de moeite nemen om een steiger te plaatsen, met een ladder het dak opgaan, en degenen die niet met valbeveiliging werken.

Gedragsverandering
Tijssen: ‘We hebben het al met al over een weerbarstig fenomeen. Er zijn uiteraard installateurs die het goed doen, bedrijven die veilig werken op hoogte heel serieus nemen. Maar voor een groot aantal geldt dat blijkbaar nog steeds niet, veelal zijn dat de onderaannemers en zzp’ers die in opdracht van derden werken. Het gaat dus met name fout onderin de keten. We zien nu ook partijen die je via een app kunt inschakelen om zonnepanelen te leggen. Dan weet je al helemaal niet wie je in huis haalt en waar die staat wat betreft het respecteren van de arboregels. De vraag is hoe je die installateurs bereikt en zorgt voor gedragsverandering.’

Lees het volledige artikel hieronder in de maart 2024-editie van Solar Magazine.