Opslagprojecten: ‘Meer duidelijkheid behoeften en mogelijkheden per locatie gewenst’

Oortmann is belangenbehartiger bij Energy Storage NL (ESNL), onderdeel van FME. Terwijl de markt snel aan het groeien is, zet de branchevereniging voor de Nederlandse energieopslagsector ook grote stappen.

Stem van de markt
‘ESNL groeit. Onlangs tikten we de 210 leden aan en ook ons team breidt uit. We zijn inmiddels een gewaardeerde gesprekspartner van allerhande stakeholders - het ministerie van Economische Zaken, de ACM, netbeheerders, de Tweede Kamer… Energieopslag neemt dan ook een vlucht, er moet beleid op worden gemaakt en dat gebeurt ook, bijvoorbeeld binnen het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) en het aankomende ruimtelijke beleidskader voor grote batterijen. Dit heeft grote invloed op projecten, daarom is het van belang om de stem van de markt duidelijk te laten horen.’

Kansen en obstakels
Oortmann is een van de sprekers tijdens het inhoudelijke programma van Solar Solutions Amsterdam. Hij treedt op dinsdag 19 maart aan, om kwart voor 12, samen met zijn collega Sacha Schmitter. Oortmann focust zich op beleidsissues rondom de uitrol van grotere batterijsystemen, en ook opslag in warmte en moleculen. Samen nemen ze de bezoekers mee in hun lezing ‘Energieopslag en overheid: kansen en obstakels’. Wat is de kern van hun boodschap?

Niet redden
‘De financiering van energieopslagprojecten blijft uitdagend. Klimaatminister Jetten stelde vorig jaar 416 miljoen euro beschikbaar voor het subsidiëren van batterijen bij zonneparken, met het oog op het ontlasten van het elektriciteitsnet via uitgestelde levering’, vertelt Oortmann. ‘TenneT, beheerder van het hoogspanningsnet, sprak in het meest recente rapport Monitoring Leveringszekerheid over een behoefte aan flexibel batterijvermogen van zo’n 10 gigawatt in 2030 om de leveringszekerheid te waarborgen. Er worden goede eerste stappen gezet, maar om dit doel te halen moet er meer actie worden ondernomen door de overheid en andere betrokken partijen. Zo is er nog altijd geen nationaal energieopslagdoel opgenomen in het overheidsbeleid, terwijl dit wel het geval is voor zon, wind en elektrolyse.’

Goede positie
Netbeheer Nederland meldde februari dit jaar 75 gigawatt aan aanvragen voor batterijaansluitingen. Dat lijkt in tegenspraak met de stelling van Oortmann. Een groot deel van deze projecten zal naar verwachting echter niet worden gerealiseerd. Het doen van een aanvraag is op dit moment namelijk de enige manier om informatie te verwerven over de netcapaciteit, in tegenstelling tot andere landen. Een andere methodiek zou er dan ook voor kunnen zorgen dat vooral realistische aanvragen overblijven.

Wachtrij
Oortmann: ‘We vragen de netbeheerders om meer duidelijkheid over de behoeften en mogelijkheden per locatie. Gedetailleerde info over de netsituatie op het niveau van onderstations is nog steeds niet beschikbaar. Dat remt investeringen in batterijprojecten. Ook vormen de hoge nettarieven voor deze systemen nog steeds een belemmering voor businesscases. Vorig jaar zijn stappen gezet met de tijdsafhankelijke korting tot 65 procent op de nettarieven voor het hoogspanningsnet. Landen om ons heen hanteren echter een vrijstelling van de nettarieven voor energieopslag. Daar zie je dat de markt beter loskomt, wat ook een risico betekent voor de Nederlandse concurrentiepositie.’

Geen enkele incentive
‘In Nederland doen we het anders’, aldus Oortmann. Hij verwijst daarmee ook naar de thuisbatterij. Het recente afschieten van het voorstel tot het afbouwen van de salderingsregeling door de Eerste Kamer heeft consequenties voor dat marktsegment. Nu salderen voorlopig mogelijk blijft, is er geen enkele incentive voor meer zelfverbruik van zonnestroom door consumenten, en dus ook niet voor het aanschaffen van een thuisbatterij.

Niet of-of
Nu salderen mogelijk blijft, is het verstandig om met faciliterend beleid voor de thuisbatterij te komen, volgens Oortmann. ‘Thuisbatterijen dienen goed te worden ingepast, zodat ze lokale spannings- en congestieproblemen niet verergeren of deze zelfs verlichten. Daar moeten op korte termijn oplossingen voor worden gevonden, samen met de overheid en netbeheerders. En vergeet ook niet dat het grootste deel van de energievraag van gebouwen warmte betreft. Er liggen dan ook grote kansen in warmteopslag. Dit wordt vaak over het hoofd gezien bij de vraag wat er met overtollige energie moet gebeuren. Het is kortom niet of-of wat betreft zonnepanelen en opslag. Ze vormen samen essentiële bouwstenen voor het nieuwe energiesysteem. De uitrol van opslag in elektriciteit, warmte en moleculen moet dan ook hand in hand gaan met die van hernieuwbare energie op de verschillende markten. Die stap moeten we nu echt gaan zetten in Nederland.’

Solar Solutions Amsterdam vindt plaats van dinsdag 19 tot en met donderdag 21 maart en is dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Energy Storage NL is te vinden op stand K9. Bestel hier gratis toegangskaarten met de actiecode ‘SOLARMAG’.